EnTiến sĩ Maria Montessori nhận thấy rằng, tâm trí của một đứa trẻ cũng giống như miếng bọt biển, trẻ có khả năng thấm hút tất cả mọi thứ trẻ tiếp xúc một cách vô thức trong những năm đầu đời. Bà cho rằng, vai trò của giáo dục trong giai đoạn này chính là tổ chức lại môi trường, sao cho các thông tin trẻ tiếp nhận là bổ ích và phù hợp với sự phát triển tự nhiên. Dựa trên tinh thần đó, Hệ Thống Trường Mầm Non Song Ngữ Quốc Tế WIS đã đầu tư môi trường giáo dục, lớp học, chương trình, học cụ đúng tiêu chí Montessori cho sự phát triển hoàn thiện về ngôn ngữ của trẻ.
1. Phương pháp Montessori là gì?
a. Giới thiệu
Phương pháp Montessori là triết lý giáo dục được đặt theo tên của người sáng lập là một chuyên gia người Ý trong lĩnh vực triết học, nhân văn học, giáo dục học – bà Maria Montessori. Đây là phương pháp giáo dục giúp thúc đẩy tiềm năng của trẻ từ 2 – 6 tuổi thông qua việc tạo ra một môi trường học tập thân thiện, chuyên nghiệp với những giáo cụ học tập riêng biệt.
Tiến trình giáo dục của phương pháp Montessori được xây dựng xoay quanh các cảm giác và cảm quan của trẻ. Đặc biệt, phương pháp đề cao việc tôn trọng tính riêng biệt của mỗi đứa trẻ. Và quá trình học tập của mỗi trẻ là độc lập, trẻ tự mình phát triển không hề bị bị gián đoạn.
b. Các lĩnh vực của phương pháp Montessori cho trẻ mầm non:
- Lĩnh vực thực hành cuộc sống: Trẻ được học tập những kỹ năng tự phục vụ bản thân (tự ăn, tự uống nước, tự thay quần áo…), chăm sóc môi trường (trồng cây, tưới cây…).
- Lĩnh vực giác quan: Trẻ được học tập với các giáo cụ Montessori để phát triển 5 giác quan (thị giác, khứu giác, vị giác, thính giác, xúc giác).
- Lĩnh vực ngôn ngữ: Trẻ được khuyến khích phát triển ngôn ngữ thông qua các hoạt động đọc sách, kể chuyện, ca hát…
- Lĩnh vực toán học: Trẻ được làm quen với các con số và phép tính đơn giản như cộng trừ nhân chia.
- Lĩnh vực văn hóa: Trẻ được học về các môn học lịch sử, địa lý, khoa học, nghệ thuật…
2. Chương trình dạy ngôn ngữ cho trẻ mầm non theo phương pháp Montessori
a. Hoạt động phân biệt âm thanh chung cho trẻ mầm non:
– Phân biệt các âm thanh thông dụng trong đời sống hằng ngày
b. Phát triển ngôn ngữ nói cho trẻ mầm non:
– Rèn luyện ngôn ngữ nói hằng ngày: tiếp xúc với văn học truyện, ca dao, đồng dao.
– Tự tin khi giao tiếp, biết chia sẻ nhu cầu, tình cảm của mình với mọi người Nói mạch lạc, rõ.
c. Nhận biết các âm chữ cái:
– Nhận biết và phát âm đúng các chữ cái.
– Nhận biết các âm trong.
d. Phát triển kỹ năng viết và dạy trẻ mầm non viết:
– Hoạt động giúp trẻ phát triển kỹ năng viết.
– Dạy trẻ viết trên bảng phấn.
– Dạy trẻ viết trên giấy.
e. Dạy trẻ mầm non đọc:
– Trẻ biết xây dựng từ từ bảng chữ cái.
– Đánh vần và đọc.
– Đọc sách.
f. Dạy trẻ về ngữ pháp:
– Các chức năng của từ: danh từ, tính từ, trạng từ, động từ…
– Thành phần của câu.
– Các loại câu.
Vì vậy, Tại Hệ Thống Trường Mầm Non Song Ngữ Quốc Tế WIS ứng dụng các hoạt động dạy trẻ nghe, nói theo phương pháp Montessori thông qua các trò chơi về ngôn ngữ. Trẻ được dạy phát âm và tham gia các trò chơi với chữ cái theo phương pháp này trong chương trình học.
3. Xây dựng môi trường ngôn ngữ và giới thiệu giáo cụ Montessori ở góc ngôn ngữ:
a. Xây dựng môi trường góc ngôn ngữ.
WIS giáo dục ngôn ngữ cho trẻ mầm non thông qua việc xây dựng môi trường, ngôn ngữ hiện diện trong tất cả các góc của lớp học theo phương pháp Montessori. Ở góc thực hành cuộc sống, thông qua các hoạt động cầm thìa, trẻ được tập cách cầm bút chì. Những công việc như nảy hạt, đồ vật, đổ nước… Từ đó giúp trẻ phát triển tai nghe tạo tiền đề phát triển khả năng nghe hiểu sau này.
Ở góc giác quan, mỗi giáo cụ đều có các thẻ tên tương ứng giúp trẻ biết gọi tên từng giáo cụ, từ đó giúp trẻ phát triển vốn từ. Cũng trong các góc này, trẻ sử dụng các từ vựng để so sánh hơn kém, so sánh nhất như: to, nhỏ, to hơn, to nhất, nhỏ nhất…những từ như ngọt, đắng, chua, cay…từ chỉ màu sắc, hình dạng. Trẻ được lĩnh hội, củng cố thông qua luyện tập năm giác quan. Chỉ một góc, trẻ đã có rất nhiều cơ hội lĩnh hội và sử dụng ngôn ngữ.
b. Giáo cụ Montessori ở góc ngôn ngữ
Các hoạt động phát triển, mở rộng vốn từ, phát âm:
- Bộ chữ cái rời có hai màu xanh (phụ âm); đỏ (nguyên âm): Bộ chữ cái tiếng việt và bộ chữ cái tiếng anh (nếu tiến hành dạy song ngữ cho trẻ).
- Hộp âm: hộp âm đơn; hộp âm ghép; hộp âm thanh điệu gồm: âm đơn.
- Bộ chữ nhám (viết thường, viết in).
Thẻ tranh, thẻ từ, thẻ ba phần
- Từ ghép vần đầu tiên: từ ghép giữa phụ âm với nguyên âm a. Từ ba ~ va, và tranh ảnh.
- Từ ghép: bản đáp án, thẻ hình đối chiếu.
Hoạt động phát triển kỹ năng viết
- Bộ khuôn hình bằng kim loại (nhiều hình dạng khác nhau).
- Bộ chữ cát, khay cát.
- Bảng phấn: bảng phấn không có đường kẻ và bảng phấn có đường kẻ.
- Giấy.
- Vở tập viết.
Hoạt động ngữ pháp:
- Hộp ngữ pháp.
- Kí hiệu ngữ pháp.
- Nông trại động vật.
- Thư viện: tranh ảnh, sách, truyện
Ngoài việc đầu tư trọn bộ giáo cụ, WIS còn đào tạo giáo viên giỏi, và chuyên môn vững và có nhiều năm kinh nghiệm cao. Cùng với phương châm “lấy trẻ làm trung tâm”, từ đó khẳng định rằng mô hình giáo dục của WIS hiện nay là tiến bộ, hiện đại và phù hợp với xu hướng của Thế Giới.
